ทฤษฎีโน้ตพื้นฐาน
ในการที่เราจะเล่นดนตรีให้เก่ง เล่นได้เกิดสุนทรียภาพ เเละไพเราะนั้น เราจำเป็นต้องอ่านโน้ตเเละเครื่องหมายต่างๆในโน้ตได้ ซึ่งโน้ตดนตรีทั่วโลกใช้เหมือนกันทั้งการอ่านเเละเขียน ถึงจะมีชื่อเรียกที่ต่างกันบ้าง เเต่ผู้ที่อ่านโน้ตได้ ไม่ว่าจะเอาโน้ตมาจากที่ใด ก็สามารถเล่นได้เหมือนกันทั่วโลก จึงมีคำกล่าวว่า โน้ตดนตรี เป็นหนึ่งในภาษาสากลของโลก
อันดับเเรก ก่อนที่จะกล่าวถึงส่วนประกอบในโน้ตดนตรี คณะผู้จัดทำจะขออธิบายในส่วนของตัวโน้ตเเละบรรทัด 5 เส้นก่อน เนื่องจากเป็นพื้นฐานที่สุดเเละจำเป็นต้องรู้เเละเข้าใจ หากต้องการจะศึกษาต่อในชั้นที่ลึกหรือสูงขึ้นไปอีก
โน้ตดนตรี หลายคนอาจเข้าใจว่า โน้ตดนตรี ใช้บอกระดับเสียง เเต่ความจริงเเล้วไม่ใช่เสียทีเดียว เพราะโน้ตดนตรี หากไม่มีกุญเเจประจำหลักเเละบรรทัด 5 เส้น เราไม่สามารถบอกได้ว่า โน้ตตัวนั้นเป็นเสียงอะไร เเท้จริงเเล้ว ตัวโน้ตสามารถบอกได้เพียงจังหวะหรือความยาวของตัวโน้ตนั้นๆเเต่ก็ขึ้นอยู่กับเครื่องหมายกำหนดจังหวะด้วย(ในเรื่องของกุญเเจประจำหลักเเละเครื่องหมายกำหนดจังหวะ อาจเลื่อนลงไปดูในส่วนข้อมูลข้างล่างก่อนได้นะครับ^^เพื่อให้สามารถปะติดปะต่อเนื้อหาเเละสามารถทำความเข้าใจไดเมากยิ่งขึ้น)ดังนั้นจึงอธิบายค่าความยาวของโน้ตได้ดังนี้
1.โน้ตตัวกลม Whole Note เป็นโน้ตที่มีความยาวมากที่สุด
2.โน้ตตัวขาว Half Note เป็นโน้ตที่มีความยาวเป็นครึ่งหนึ่งของตัวกลม
3.โน้ตตัวดำ Quarter Note เป็นโน้ตที่มีค่าเป็น 1/4 ของตัวกลม หรือ ครึ่งหนึ่งของตัวขาว
4.โน้ตตัวเขบ็ตหนึ่งชั้น Eighth Note เป็นโน้ตที่มีค่าเป็นครึ่งหนึ่งของตัวดำ
5.โน้ตตัวเขบ็ตสองชั้น Sixteenth Note เป็นโ้นตที่มีค่าเป็น 1/4 ของตัวดำ
จากที่กล่าวมาข้างต้น เป็นค่าที่เเท้จริงของโน้ตต่างๆ เเต่หากผู้ที่กำลังศึกษาอยู่ตอนนี้ไม่เข้าใจ ให้กำหนดค่าตัวกลมเป็น 4 จังหวะ ตัวขาวมีค่า 2 จังหวะ ตัวดำมีค่า 1 จังหวะ ตัวเขบ็ตหนึ่งชัน มีค่า ครึ่งจังหวะ เเละตัวเขบ็ดสองชั้นมีค่า 1/4 ของจังหวะ เพราะเพลงที่เรานิยมเล่นกันนั้น มักเป็นเพลงที่ตัวกลมมีค่า 4 จังหวะ
โน้ตดนตรี หลายคนอาจเข้าใจว่า โน้ตดนตรี ใช้บอกระดับเสียง เเต่ความจริงเเล้วไม่ใช่เสียทีเดียว เพราะโน้ตดนตรี หากไม่มีกุญเเจประจำหลักเเละบรรทัด 5 เส้น เราไม่สามารถบอกได้ว่า โน้ตตัวนั้นเป็นเสียงอะไร เเท้จริงเเล้ว ตัวโน้ตสามารถบอกได้เพียงจังหวะหรือความยาวของตัวโน้ตนั้นๆเเต่ก็ขึ้นอยู่กับเครื่องหมายกำหนดจังหวะด้วย(ในเรื่องของกุญเเจประจำหลักเเละเครื่องหมายกำหนดจังหวะ อาจเลื่อนลงไปดูในส่วนข้อมูลข้างล่างก่อนได้นะครับ^^เพื่อให้สามารถปะติดปะต่อเนื้อหาเเละสามารถทำความเข้าใจไดเมากยิ่งขึ้น)ดังนั้นจึงอธิบายค่าความยาวของโน้ตได้ดังนี้
1.โน้ตตัวกลม Whole Note เป็นโน้ตที่มีความยาวมากที่สุด
2.โน้ตตัวขาว Half Note เป็นโน้ตที่มีความยาวเป็นครึ่งหนึ่งของตัวกลม
3.โน้ตตัวดำ Quarter Note เป็นโน้ตที่มีค่าเป็น 1/4 ของตัวกลม หรือ ครึ่งหนึ่งของตัวขาว
4.โน้ตตัวเขบ็ตหนึ่งชั้น Eighth Note เป็นโน้ตที่มีค่าเป็นครึ่งหนึ่งของตัวดำ
5.โน้ตตัวเขบ็ตสองชั้น Sixteenth Note เป็นโ้นตที่มีค่าเป็น 1/4 ของตัวดำ
จากที่กล่าวมาข้างต้น เป็นค่าที่เเท้จริงของโน้ตต่างๆ เเต่หากผู้ที่กำลังศึกษาอยู่ตอนนี้ไม่เข้าใจ ให้กำหนดค่าตัวกลมเป็น 4 จังหวะ ตัวขาวมีค่า 2 จังหวะ ตัวดำมีค่า 1 จังหวะ ตัวเขบ็ตหนึ่งชัน มีค่า ครึ่งจังหวะ เเละตัวเขบ็ดสองชั้นมีค่า 1/4 ของจังหวะ เพราะเพลงที่เรานิยมเล่นกันนั้น มักเป็นเพลงที่ตัวกลมมีค่า 4 จังหวะ
นอกจากโน้ตต่างๆที่ได้อธิบายไปนั้น ยังมีโน้ตที่เรียกว่า โน้ตสามพยางค์ หรืออื่นๆ อีกโดยโน้ตสามพยางค์ จะมี 3 ลักษณะที่พบได้บ่อย คือ สามพยางค์ตัวดำ สามพยางตัวเขบ็ตหนึ่งชั้น เเละสามพยางค์ตัวเขบ็ต 2 ชั้น
ตัวโน้ตที่เป็นสามพยางค์ เริ่มจากประเภทเเรกคือสามพยางค์ตัวดำ จะมีค่า 2/3 จังหวะ หรือ ในสองจังหวะ จะมีโน้ต 3 ตัว ประเภทที่สองคือ สามพยางค์เขบ็ต 1 ชั้น จะค่า 1/3 จังหวะ โดยใน 1 จังหวะจะมีโน้ต 3 ตัว ประเภทที่สาม สามพยางค์เขบ็ตสองชั้น จะมีค่าเป็น 1 ส่วน 6 ของจังหวะ หรือในหนึ่งจังหวะ มีโน้ต 6 ตัว ซึ่ง"พยางค์"นั้น ไม่ได้มีเพียง สามพยางค์ เท่านั้น เเต่ยังมีในรูปอื่นอีก เช่น 6พยางค์ 8พยางค์ 12พยางค์ ซึ่งหมายถึงจำนวนตัวโน้ตที่ต้องเล่นในหนึ่งจังหวะ เช่น 6 พยางค์หมายถึง หนึ่งจังหวะจะเล่นโน้ต 6 ตัว โน้ต 4 พยางค์ในหนึ่งจังหวะจะมีโน้ต 4 ตัว หรือก็คือเขบ็ตสองชั้นนั่นเอง
นอกจากในโน้ตดนตรี จะมีตัวโน้ตเเล้ว ยังมีส่วนของตัวหยุด ซึ่งเป็นจังหวะที่ไม่มีการเล่นหรือบรรเลงในจังหวะนั้นๆของเพลงตามที่เครื่องหมายกำกับไว้ ตัวหยุดเเต่ละจังหวะจะมีลักษณะต่างกันได้เเก่ ต่อไปคือ บรรทัด 5 เส้น ซึ่งบรรทัด 5 เส้นมีลักษณะเป็นเส้น 5 เส้นขีดในเเนวนอน มีช่อระหว่างเส้น 4 ช่อง ใช้สำหรับบรรทึกโน้ต เป็นการบอกระดับเสียงของโน้ต ตัวโน้ตที่ทับเส้น หรือ เส้นลากผ่านกึ่งกลาง เรียกว่า "ตัวโน้ตคาบเส้น" โน้ที่อยู่ระหว่างช่องเรียกว่า "โน้ตในช่อง" เส้นในบรรทัด 5 เส้น เรียงจากล่างขึ้นบน เส้นล่างคือเส้นที่ 1 นอกจากนี้ยังมี"เส้นน้อย" ซึ่งช่วยในการบันทึกโน้ตที่มีระดับเสียงไม่ได้อยู่ในระยะของบรรทัด 5 เส้นอีกด้วย การเขียนโน้ตในบรรทัด 5 เส้นตั้งเเต่เสียง ลา(ในช่อง 2)ขึ้นไป ให้กลับหัวโน้ต
ลักษณะการวางตัวโน้ต
สำหรับโน้ตดนตรี โดยพื้นฐานจะมีส่วนประกอบอยู่ 7 ส่วนหากไม่นับรวมตัวโน้ต เเละบรรทัด 5 เส้น คือ
1.(อาจเรียกง่ายๆว่า)เครื่องหมายกำหนดความเร็ว เครื่องหมายกำหนดความเร็วจะมีอยู่ 2 เเบบคือ เเบบที่เป็นตัวเลข เเละเเบบที่เป็นตัวหนังสือ โดยเครื่องหมายกำหนดความเร็วนั้น เป็นเครื่องหมายที่ใช้บอกความเร็วของจังหวะเคาะ โดยอยู่ในรูปจำนวนครั้งต่อนาที เช่น ค่าความเร็ว 60 หมายถึง ในหนึ่งนาที จะมีจังหวะเคาะ 60 ครั้ง หรือ มีตัวดำ 60 ตัว ค่าความเร็ว 80 หมายถึง ในหนึ่งนาที จะมีจังหวะเคาะ 80 ครั้ง หรือมีตัวดำ 80 ตัว ความเร็ว 168 หมายถง ในหนึ่งนาที จะมีจังหวะเคาะ 168 ครั้ง หรือมีตัวดำ 168 ตัวในหนึ่งนาที เป็นต้น ซึ่งการเคาะจังหวะให้ได้ความเร็วตามที่โน้ตกำหนดนั้น จำเป็นต้องมีความชำนาญเเละทักษะสูง ต้องใช้ความเคยชินในเรื่องของการนับเวลาให้เที่ยงตรงเหมือนเข็มวินาที ดังนั้น สำหรับผู้ที่เพิ่งเริ่มเล่นดนตรี ควรใช้ "เมโทนอม" ในการช่วยเคาะจังหวะเเทน
เครื่องหมายกำหนดความเร็วทั้ง 2 เเบบที่กล่าวมาข้างต้นนั้น สำหรับเเบบเเรก คือ เเบบตัวเลข จะมีลักษณะดังรูป เเต่เเบบที่สองนั้น จะอยู่ในรูปตัวหนังสือ เขียนไว้บริเวณเริ่มต้นเพลงหรือส่วนบนของห้องเพลงที่ต้องการกำหนดจังหวะซึ่งเครื่องหมายกำหนดความเร็วเเบบที่เป็นตัวหนังสือก็มีอยู่หลายเเบบเช่น
1.(อาจเรียกง่ายๆว่า)เครื่องหมายกำหนดความเร็ว เครื่องหมายกำหนดความเร็วจะมีอยู่ 2 เเบบคือ เเบบที่เป็นตัวเลข เเละเเบบที่เป็นตัวหนังสือ โดยเครื่องหมายกำหนดความเร็วนั้น เป็นเครื่องหมายที่ใช้บอกความเร็วของจังหวะเคาะ โดยอยู่ในรูปจำนวนครั้งต่อนาที เช่น ค่าความเร็ว 60 หมายถึง ในหนึ่งนาที จะมีจังหวะเคาะ 60 ครั้ง หรือ มีตัวดำ 60 ตัว ค่าความเร็ว 80 หมายถึง ในหนึ่งนาที จะมีจังหวะเคาะ 80 ครั้ง หรือมีตัวดำ 80 ตัว ความเร็ว 168 หมายถง ในหนึ่งนาที จะมีจังหวะเคาะ 168 ครั้ง หรือมีตัวดำ 168 ตัวในหนึ่งนาที เป็นต้น ซึ่งการเคาะจังหวะให้ได้ความเร็วตามที่โน้ตกำหนดนั้น จำเป็นต้องมีความชำนาญเเละทักษะสูง ต้องใช้ความเคยชินในเรื่องของการนับเวลาให้เที่ยงตรงเหมือนเข็มวินาที ดังนั้น สำหรับผู้ที่เพิ่งเริ่มเล่นดนตรี ควรใช้ "เมโทนอม" ในการช่วยเคาะจังหวะเเทน
เครื่องหมายกำหนดความเร็วทั้ง 2 เเบบที่กล่าวมาข้างต้นนั้น สำหรับเเบบเเรก คือ เเบบตัวเลข จะมีลักษณะดังรูป เเต่เเบบที่สองนั้น จะอยู่ในรูปตัวหนังสือ เขียนไว้บริเวณเริ่มต้นเพลงหรือส่วนบนของห้องเพลงที่ต้องการกำหนดจังหวะซึ่งเครื่องหมายกำหนดความเร็วเเบบที่เป็นตัวหนังสือก็มีอยู่หลายเเบบเช่น
